İsveç’te toplu idam sorumlusu İranlı eski savcı için müebbet hapis kararı

İran devlet televizyonunun haberine nazaran, 1988'deki toplu idam kararlarında rolü olduğu öne sürülen Nuri hakkında İsveç mahkemesinde devam eden davanın duruşması görüldü.

Stokholm Bölge Mahkemesi, savcılığın müebbet mahpus talebini uygun bularak, İranlı eski yargı yetkilisini "uluslararası hukuka karşı önemli cürüm işlemek" ve "kasten cinayet" suçlamalarıyla müebbet mahpusa mahkum etti.

İran devlet televizyonun haberinde, "İsveç mahkemesi İran vatandaşı Hamid Nuri'yi, memleketler arası hukuka karşı cürüm olarak isimlendirdiği suçlama dahil olmak üzere düzmece savlarla müebbet mahpusa mahkum etti." ifadelerine yer verildi. 

İRAN'DA 1988'DEKİ TOPLU İDAMLAR

İran idaresi, Şah rejimine karşı birlikte hareket ettiği sosyalist ve komünist kümeleri daha sonraki periyotta ülke idaresine karşı faaliyetleri nedeniyle tasfiye sürecine başlamıştı. 1979'daki ihtilalin akabinde İran-Irak Savaşı devrine rastlayan süreçte İran'a karşı Irak saflarında savaşan Halkın Mücahitleri Örgütünün cezaevlerindeki mensupları idam edilmişti.

İran'da faaliyet gösteren sosyalist örgütler ve çeşitli komünist parti mensuplarından idam edilenlerle birlikte en az 3 bin mahkumun "ölüm komitesi" ismi verilen 4 kişilik yargı heyetinin kararlarıyla toplu formda idam edildiği tabir ediliyor. İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin de mahpustaki rejim muhaliflerinin idam kararını veren 4 kişilik komitede yer aldığı tez ediliyor. Cumhurbaşkanı Reisi ise idamlarla alakası olduğunu reddediyor.

İranlı din adamı Ahmed Muntazeri, toplu idamlarla ilgili kararlara ait ihtilalin önde gelen isimlerinden babası Ayetullah Hüseyin Ali Muntazeri'ye ilişkin bir ses kaydını 2016'da toplumsal medyada paylaşmıştı.

Ses kaydında, kelam konusu idamların İslam hukukuna uygun olmadığını tabir eden Ayetullah Muntazeri, bu idamlardan "İran İslam Cumhuriyeti'nin en büyük cinayeti" biçiminde kelam ediyor.

İranlı eski savcı Hamid Nuri, Kasım 2019'da geldiği İsveç'te tutuklanmıştı. Nuri'nin idamların uygulandığı sırada Kerec kentindeki Gevherdeşt Cezaevi'nde savcı vekili olarak misyon yaparken siyasi mahkumların infazına katıldığı argüman ediliyordu. Nuri ise kendisine yöneltilen suçlamaları reddetmişti.

İsveç Savcılığı 28 Nisan'da yapılan duruşmada Nuri hakkında, "savaş suçu", "uluslararası hukuku ihlal" ve "kasten cinayet" hatalarından müebbet mahpus talep etmişti.