0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Anayasa Mahkemesinin 60. kuruluş yıldönümü hasebiyle bir merasim düzenlendi. Şanlı Divan salonunda gerçekleştirilen merasimde konuşan Arslan, AYM’nin tarihini birinci 50 yıl ve son 10 yıl olarak iki periyoda ayırmanın, kişisel müracaat sayesinde mümkün olduğunu belirtti.

Arslan, Anayasa Kurulu Raporu’nda da ‘bugüne kadar devletçi anlayışla, devleti ve sistemi koruyan’ bir organ olarak algılanan Anayasa Mahkemesinin kişisel müracaatla birlikte, ‘artık özgürlükçü kararlar veren özgürlükleri garantiye alan’ bir mahkeme olarak algılanacağının belirtildiğini tabir etti.

AYM’nin 53. kuruluş yıldönümü törenindeki konuşmasında Anayasa Mahkemesinin paradigma değişimi sürecinin şimdi başında bulunduğunu, alınacak çok ara olduğunu, bu değişimin tamamlanması ve istikrarlı bir hâle getirilmesi gerektiğini söylediğini hatırlatan Arslan, bu beyan tıpkı vakitte lider olarak sorumluluk üstlendiği periyodun de istikametini yansıttığını vurguladı.

Ferdi müracaatla başlayan paradigma değişiminin norm kontrolünü de içine alacak biçimde kıymetli ölçüde gerçekleştiğini söz eden Arslan, “Anayasa Mahkemesi hem norm kontrolünde hem de kişisel müracaatta hak eksenli yaklaşımla Türk hukuk pratiğine taraf verecek nitelikte kararlar almıştır ve almaya devam etmektedir. Bu kararlar bir yandan hukuk sisteminin Anayasa ile uyumlu hâle gelmesini sağlamış öbür yandan da temel hak ve özgürlüklerin muhafaza alanını genişleterek standartları yükseltmiştir. Mahkemenin benimsediği hak eksenli paradigma Anayasa kararlarının temel hak ve özgürlükler lehine yorumlanması sonucunu doğurmuştur. Bunun uygulamaya iki formda yansıdığını söyleyebiliriz. Birincisi yeni paradigmanın hâkim olmasıyla birlikte kuvvetler ayrılığı, hukuk devleti, laiklik ve demokratik devlet üzere devletin yapısına ve işleyişine ait anayasal unsurlar özgürlükçü bir yaklaşımla ele alınmıştır” diye konuştu.

Türk anayasa yargısındaki paradigma dönüşümünün laiklik prensibinin özgürlükçü yorumuyla başladığına değinen Arslan, “Anayasa Mahkemesi ferdî müracaatın başlamasından yalnızca üç gün evvel, 20 Eylül 2012 tarihinde verdiği bir kararda, o periyoda kadar yargısal paradigmaya hâkim olan ve daha fazla yasakları meşrulaştırıcı bir fonksiyon gören katı pozitivist laiklik anlayışını terk etmiş; bunun yerine din ve vicdan özgürlüğünü teminata alan esnek ve özgürlükçü laiklik yorumunu benimsemiştir. Mahkeme bu kararında laiklik unsurunun dini bireyin iç dünyasına hapsetmediğini, din ve inancın toplumsal görünürlüğüne imkân tanıdığını ve bunu garantiye aldığını belirtmiştir” değerlendirmesinde bulundu.

“BAŞÖRTÜSÜ YÜZÜNDEN SALONDAN ÇIKARILAN AVUKATIN BAŞVURUSU AYRIMCILIK OLARAK KABUL EDİLDİ”

Ferdî müracaatlar hakkında örnekler veren Arslan, “Özgürlükçü laiklik yorumunun tahminen de en bariz yansıması başörtüsüne yönelik yasakların hak ihlali teşkil ettiğine dair ferdî müracaat kararlarında görülebilir. Mahkememizin hak eksenli laiklik yorumuna nazaran bireylerin dinî inançları gereği taktıkları başörtüsü, Anayasa’nın 24. unsurunda korunan din ve vicdan özgürlüğünün garantisi altındadır. Bu kapsamda duruşma salonundan başörtülü olduğu için çıkarılan avukatın müracaatında din özgürlüğünün ve ayrımcılık yasağının ihlaline karar verilmiştir. Tıpkı formda başörtüsü yasağı nedeniyle üniversiteden ilişiği kesilen öğrencinin almış olduğu bursları iade etmek zorunda kalması da din özgürlüğü ve eğitim hakkının ihlali olarak görülmüştür. Öbür yandan Anayasa Mahkemesi, devletin bir azınlık cemaatinin dinî önderini seçme konusunda kendi içinde yaşadığı uyuşmazlıklara zorlayıcı bir toplumsal muhtaçlık olmaksızın müdahale etmemesi gerektiğini belirtmiştir. Bu kapsamda yapılan ferdî müracaatta dinî cemaat içinde bir kümenin seçim talebinin yönetim tarafından reddedilmesi müracaatçıların din özgürlüğünün ihlali olarak değerlendirilmiştir” halinde konuştu.

15 Temmuz darbe teşebbüsünden sonra yaşanan inanılmaz hal kurallarını hatırlatan Arslan şunları söyledi:

“Türk Anayasa Mahkemesinin hak eksenli paradigmayı hayata geçirmesi bir uygun uygulama örneği ve muvaffakiyet kıssasıdır. Üstelik bu değişimin ülkemizin son 10 yılında yaşadığı harika kaideler ve zorluklara karşın gerçekleştiği dikkate alındığında kelam konusu muvaffakiyetin boyutları daha yeterli anlaşılabilecektir. Bu bağlamda 15 Temmuz 2016’da gerçekleşen darbe teşebbüsü sonrasında yaşanan harikulâde hal kurallarını özellikle zikretmek gerekir. Mahkememiz bir yandan alınan önlemlere ait olarak sayısı 100 bini aşan kişisel müracaat yüküyle öteki yandan da tesirleri devam etmekte olan hayli çetrefil türel sorunlarla başa çıkabilmiştir. Fevkalâde devrin ortaya çıkardığı tüzel sıkıntılara 2017 Anayasa değişiklikleriyle başlayan yeni anayasal kurumların yorumu ve uygulanmasına ait zorluklar da eklenebilir. Anayasa Mahkemesi bilhassa anayasa yargısı pratiğimizde daha evvel örneği olmayan Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin kontrolü konusunda Anayasa’nın karmaşık sayılabilecek kararlarını sistematik bir bütünlük içinde yorumlamak suretiyle temel prensip ve asılları belirlemiş, açılan davaların bir kısmını karara bağlamıştır.”

Ulu Divan salonundaki programa AYM Lideri Arslan’ın yanı sıra Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, GÜZEL Parti Genel Lideri Meral Akşener, HDP Eş Genel Lideri Mithat Sancar, Yargıtay Lideri Mehmet Akarca, TBMM Lideri Mustafa Şentop, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ve Ulusal Savunma Bakanı Hulusi Akar katıldı. Merasimin akabinde heyet, Anayasa Tarihi Galerisi’nin açılışını gerçekleştirdi.